Jak sama nazwa wskazuje, renty rodzinne przyznaje się członkom rodziny zmarłego, który przed śmiercią zdobył uprawnienia do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, emerytury pomostowej, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Nie ma znaczenia, czy zmarły pobierał rentę/emeryturę, czy jedynie spełniał wymogi do przyznania tych świadczeń. Komu i na jakich zasadach przysługuje takie świadczenie? Ile wynosi? Oto krótki zbiór zasad przydzielania renty rodzinnej.
Kto ma prawo do renty rodzinnej?
Zasady przyznawania renty rodzinnej reguluje Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Według ustawy prawo do renty rodzinnej mają wszyscy najbliżsi krewni zmarłego, w tym:
Dzieci własne lub przysposobione, dzieci małżonka:
- do ukończenia 16 r.ż.
- do ukończenia 25 r.ż. pod warunkiem nauki w szkole
- bez względu na wiek, jeśli całkowicie utraciły zdolność do pracy w trakcie pobierania renty rodzinnej
- do ukończenia uczelni wyższej, jeśli dziecko osiągnęło 25 r.ż. w trakcie ostatniego roku na studiach
Wnuki i rodzeństwo, które:
- zmarły wychowywał i utrzymywał (wyjątek stanowią dzieci przyjęte w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka)
- mają prawo do renty rodzinnej na takich samych zasadach jak dzieci własne
- zostały przyjęte na wychowanie wcześniej niż 1 rok przed śmiercią zmarłego (nie dotyczy zmarłych w wyniku wypadku)
- nie mają prawa do renty po rodzicach
Wdowie i wdowcu:
- ile w dniu śmierci małżonka mieli ukończone 50 lat lub byli niezdolni do pracy, lub wychowywali dziecko uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym (dziecko do 16 r.ż. lub uczące się do 18 r.ż. lub niezdolne do pracy)
- jeśli w ciągu 5 lat od śmierci małżonka (lub zaprzestania opieki nad dzieckiem) spełnią kryterium wieku lub niezdolności do pracy
Rodzicom:
- którzy spełniają warunki jak dla wdowców (wiek, niezdolność do pracy, wychowywanie dzieci)
- jeśli zmarły przyczyniał się do ich utrzymania
Ponadto renty rodzinne przysługują wdowcom, którzy nie pozostawali ze zmarłym we wspólnocie małżeńskiej oraz mieli ustanowiono sądownie prawo do alimentów. Świadczenie może zostać przyznane również małżonkom po rozwodzie lub w separacji, którzy mieli ustanowione prawo do alimentów lub mogą dowieść, że zmarły płacił alimenty.
Ile wynosi renta rodzinna?
Wysokość renty rodzinnej jest uzależniona od kwoty świadczenia przysługującego zmarłemu oraz liczby osób uprawnionych do pobierania renty po krewnym. Jeśli ZUS ustali, że prawo do renty rodzinnej przysługuje 1 osobie, wówczas otrzymuje ona 85% kwoty świadczenia zmarłego.
Dwie osoby uprawnione do renty rodzinnej otrzymują świadczenie w wysokości 90% kwoty przysługującej zmarłemu.
W przypadku trzech i więcej osób uprawnionych, ZUS wypłaci rentę rodzinną w wysokości 95% kwoty świadczenia zmarłego. Co ważne, jeśli uprawnionych jest dwóch lub więcej krewnych, wówczas ZUS dzieli łączną kwotę renty rodzinnej równo pomiędzy te osoby.
